دوره آموزشی طب سنتی
در آغاز هستی، پیش از آنکه دانش نوین پزشکی ابداع شود، انسانها روشهای خاص خودشان را برای درمان داشتند و این روشها حاصل تجارب مختلف آنها بود. بعدها این آموزهها نسل به نسل منتقل شد تا به بشر فعلی رسید. در حال حاضر میدانیم که دانش کنونی ما در باب طب سنتی از نسلهای پیشین ما برگرفته شده است.
بنا بر تجارب مفید آنها، که همگی واقعی و موثر بودهاند، امروزه طب سنتی را یکی از بهترین انواع طبها مینامیم. به همین دلیل در طبیب سرا دوره هایی را برگزار کردیم تحت عنوان آموزش طب سنتی تا همهی افراد بتوانند از آن استفاده کنند. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا به طور کامل به این موضوع بپردازیم.
طب سنتی چیست؟
طب سنتی استفاده از گیاهان و طبیعت و اعمالی است که از تجارب نیاکان و یا مناطق بومی و محلی قدیمی گرفته شده است. در این علم با بررسی خواص گیاهان متنوع، بررسی روشهای غیرمدرنیته برای درمان دردها، نظریههای مختلف و غیره، به حل و چارهسازی بیماریهای ذهنی و جسمی میپردازیم. به کارگیری و اطلاف از طبع و مزاج انسانها در درمان مهمترین بخش آموزش طب سنتی Teaching Traditional Medicine است.
چرا طب سنتی را انتخاب می کنیم؟
بسیاری از افراد طب پزشکی مدرن را نه تنها موثر نمیدانند، بلکه مضر هم میخوانند؛ چرا که به نظر آنها مواد شیمیایی به مرور زمان بافت داخلی معده را دچار آسیب میکنند. به همین دلیل طب سنتی گیاهی میتواند جایگزین خوبی باشد.
شناخت طبهای سنتی مورد استفاده در جهان
پیش از اشاره به موارد آموزشی طب سنتی، نگاهی بیندازیم به گستردگی به کارگیری طب سنتی در دنیا:
طب سنتی چین، طب سنتی کرهای، طب سنتی آفریقایی، طب ایران باستان، طب سنتی ایرانی، آیورودا و طب سنتی اروپایی رایج هستند.
همچنین رشتههای علمی که به مطالعهٔ طب سنتی میپردازند عبارتند از: گیاه درمانی، اتنومدیسین، مردم گیاه شناسی و انسان شناسی پزشکی.
لازم به ذکر است به کارگیری طب سنتی در تمامی این کشورها مدام در حال تغییر و تحول بوده و نیازمند پیشرفت و توسعه است. امروزه با پراکنده شدن آموزش طب سنتی در جهان، این مطالب مدام در حال ارتقا به سطوح بالاتر هستند.
روشهای درمانی اصلی در طب سنتی را بشناسید!
- گیاه درمانی
- ماساژ درمانی
- بادکش درمانی
- زالو درمانی
- شیاتسو
- حجامت
گیاه درمانی
مهمترین و اصلیترین بخش طب سنتی، استفاده از تنوع گیاهان درمانی برای بیماریهای مختلف است. بسیاری از ما در کودکی با این روش در خانه درمان شدهایم. تمامی دمنوشها، عرقهای گیاهی، ترکیب نوشیدنیهای طبیعی زیر مجموعه این روش هستند.
ماساژ درمانی
دردهای رماتیسم به خودی خود از بین نمیروند. اسانید طب سنتی برای این گونه دردها از ماساژ درمانی نیز استفاده میکنند. در حقیقت ماساژ درمانی کمکی برای افزایش جریان خون و اکسیژن رسانی به بدن میشود. ضمنا این کار جهت درمان خیلی از بیماریهای گوارشی میگرنی و غیره کاربرد دارد.
بادکش درمانی
یکی دیگر از کارهای سنتی که از ایام قدیم توسط خیلی از افراد انجام میشده است؛ استفاده از بادکش برای تسکین دردهای مختلف است. بادکش را با نام حجامت خشک نیز میشناسند. به این ترتیب و با کمک گرفتن از حجامت خشک یا بادکش، انبساط عروقی در بدن افزایش یافته و منجر به ماندن و تجمع مواد مختلف در یک نقطه از بدن نمیشود.
زالو درمانی
در روش زالو درمانی همانطور که از نام آن مشخص است؛ با کمک زالو و انداختن آن در نقطهای از بدن به تسویه خون کمک میکنند. زالو علاوه بر تسویه خون، با وارد کردن مادهای خاص به خون موجب پاکسازی و درمان بسیاری از بیماریهای وابسته به خون میشود.
شیاتسو
در روش شیاتسو با کمک انگشتان دست به نقطهای از بدن برای مدتی مشخص فشار میآورند. این روش برای کسانی که از افسردگی و بیخوابی رنج میبرند به شدت موثر است.
حجامت
یکی دیگر از روش های پاکسازی خون، حجامت است. در این روش به تقویت جریان خون با خون گیری از بدن کمک میکنند. این روش برای بسیاری از بیماریهای پوستی و پاکسازی کبد موثر است. البته به این نکته باید توجه کرد که این روش برای خانمها یا افراد کمخون توصیه نمیشود.
چرا طب سنتی را فرا میگیریم؟
امروزه با گسترش پیشرفت تکنولوژی، پزشکی مدرن نسبت به قدیم تا حد زیادی توسعه یافته است. اما به همان ابعاد طب سنتی و دارویی گستردهتر و فراگیرتر شده است. به علت دسترسی مناسب انسانها به طبیعت و بهرهبرداری از آن، خیلی از مواد جدید و روشهای گرفته شده در طبیعت به انسان کمک میکنند که زندگی بهتری داشته باشد.
با وجود اینکه طب سنتی مخالفان خاص خودش را دارد، اما آیا این صحیح است که بر طب سنتی برچسب غیرواقعی یودن بزنیم؟
بدون شک خیر! امروزه پزشکی سنتی را میتوان یک عامل موثر در تقویت سیستم دفاعی بدن و سلامت عمومی آن دانست.
طب سنتی و بیماریها
فجایعی که کرونا به بار آورد و اتفاقاتی که بعد از کرونا رخ داد؛ مردم را شگفتزده کرد! به طوری که هرگز گمان نمیکردند بیماریای به وجود بیاید که هیچ درمانی نداشته باشد و صرفا باید دوره خودش را طی کرده باشد. کرونا ثابت کرد تا چه اندازه طب سنتی به کمک بشر میآید. در حقیقت جایی که طب پزشکی مدرن از کمک به بشریت بازماند؛ بسیاری از دمنوشها و داروهای گیاهی برای تقویت سیستم ایمنی بدن به کار برده میشدند که در نوبه خود بسیار موثر بودند.
دوره آموزشی طب سنتی
دوره آموزشی طب سنتی شامل تمامی بخشهای آموزش طب سنتی، از جمله تمامی گیاهان دارویی برای دردهای مختلف، تمامی روشهای گفته شده مانند ماساژ درمانی، زالو درمانی، بادکش درمانی، گیاه درمانی و شیاتسو، همچنین شناخت انواع مزاجها و استفاده از کاربرد مزاجها برای درمان بیماریها، نسخه نویسی طب سنتی، ترکیب داروهای گیاهی، جزئیات مربوط به عملکرد سیستم بدن در برخی قسمتهای مختلف، تقویت سیستم دفاعی بدن، رژیم غذایی صحیح برای انواع و اقسام بیماریها و افراد میباشد. در این دوره تمامی مباحث گفته شده با شما کار خواهد شد و میتوانید با تحقیق و پویایی سوالات خود را از اساتید بپرسید. تمامی روشها برای درمان موثر مردم به کار میروند و در نهایت با گرفتن مجوز، میتوانید مطب درمانی خود را داشته باشید و خیالتان از این بابت راحت باشد.
شناخت مزاجها
در طب سنتی، انسانها از طریق مزاج به چهار قسمت اصلی تبدیل میشوند.
- مزاج گرم و خشک (صفراوی) و عنصر غالب: آتش
- مزاج گرم و تر (دموی) و عنصر غالب: باد
- مزاج سرد و خشک (سوداوی) و عنصر غالب: خاک
- مزاج سرد و تر (بلغمی) و عنصر غالب: آب
هر کدام از این ۴ دستهبندی ویژگیهای مخصوص به خودشان را دارند که در ادامه میخوانیم:
نکات مربوط به مزاج صفراوی
- چشمان زرد
- چهرهای رنگ پریده و سفید
- عطش زیاد در آب خوردن با وجود کمبود اشتها
- بدن گرم و خشک
- گرمایی بودن و لذت بردن از سرما
- انعطافپذیری کم
نکات مربوط به مزاج دموی
- موهای نازک، روشن و چرب
- هیکل و استخوانبندی درشت
- وزن بالا
- پوست لطیف و شفاف
- کند بودن و آرام بودن در انجام کارها
نکات مربوط به مزاج سوداوی
- بدن درشت و گوشتی
- گوشتی سفت و محکم
- کسالت دائمی و خواب سنگین
- سر سنگین بر بدن
- موهای پرپشت و چرب
- خوش اخلاق، اجتماعی با روحیه شاد و خندان
نکات مربوط به مزاج بلغمی
- لاغر
- پوست رنگ پریده و سرد
- موهای وز و خشک و تیره
- قدرت تصور بالا با روابط اجتماعی پایین
نگرانیها در باب طب سنتی
آمارها نشان میدهد در حال حاضر ۱۳۰ کشور نسبت به تجویز اطبای طب سنتی مشروعیت دادهاند. اما با این حال در گوشه و کنار جهان افرادی هستند که از این طب هراس دارند و به آن اعتماد ندارند. در ادامه به بررسی چند نکته میپردازیم تا به یک نتیجهگیری درست برسیم:
انسان برآمده از طبیعت است و به طبیعت نیز بازمیگردد. از آنجا که طب سنتی مجموعهای از روشهای سنتی و قدیمی و طبیعی برای درمان بیماریهاست، پس نمیتواند بد باشد.
در ایام قدیم هر آنچه که وجود داشت طب سنتی بود و مردم شادتر و قویتر و سالمتر بودند. پس چه اتفاقی میافتاد؟ آیا زندگی بدون طبابت مدرن جریان نداشت و امکانپذیر نبود؟
بسیاری از افراد در این زمینه متخصص نیستند و ممکن است با تجویز موارد نامرتبط موجب مشکلاتی شوند. اما نمیتوان این موارد جزئی را به کل طب نسبت داد.
چند نکته درباره طب سنتی
در طب سنتی ناهماهنگی بین مزاج و غذا باعث بروز اختلال در اندامهای داخلی بدن، قلب و ریه شده و فرد احساس میکند که بیمار است.
فرد تجویز کننده دارو باید متخصص باشد.
اغلب تغییر سبک زندگی به بهبود عملکرد این طب کمک میکند.
داروها ضرر بالقوه برای بدن ندارند.
برای استفاده از روشهای سنتی درمانی، درک و بینش عمیق در مورد اصول، مبانی و راههای انجام آن ضروری است.
تقسیمبندی گیاهان دارویی
گیاهان دارویی در طب سنتی به ۴ دسته مهم تقسیم میشوند:
دسته اول: داروهای سنتی که توسط یک متخصص بهداشت سنتی برای یک بیمار با مواد خام تازه یا خشک و با ماندگاری کوتاه تهیه میشوند.
دسته دوم: داروهای سنتی که در حال حاضر در جامعه استفاده میشوند که از قبل تهیه شده و از مواد خام گیاهی تشکیل شدهاند.
دسته سوم: عصارههای گیاهی استاندارد شده و از قبل تهیه شده که توسط تحقیقات علمی پشتیبانی میشوند.
دسته چهارم: مولکولهای ترکیبدار خالص که از بقیهی داروهای سنتی جدا شدهاند و به دنبال آنها تحقیقات علمی دقیق بوده است.
آموزش طب سنتی برای عموم
اگر سواد خاصی در موارد پزشکی نداشته باشیم، میتوانیم در دوره آموزشی طب سنتی شرکت کنیم؟
بله؛ چرا که صفر تا صد اصول طب سنتی مو به مو و دقیق به شما آموزش داده میشود؛ بنابراین نگران نباشید، حتی با اطلاعات حداقلی در ارتباط با مسائل پزشکی و طب سنتی میتوانید در دوره آموزشی طب سنتی شرکت کنید. البته لازم به ذکر است برای شرکت کردن در این دوره، باید انگیزههای زیر را داشته باشید:
- علاقهمند به طبابت
- علاقهمند به روشهای سنتی درمان
- مشتاق برای مطالعه و یادگیری مطالب جدید
- تحقیق درباره گیاهان مختلف
- کشف و شهود
- قدرت تشخیص مناسب
البته میتوان گفت اگر علاقهی اولیه وجود داشته باشد، در نهایت در طول دوره تمامی موارد بالا ایجاد میشود. بنابراین خیلی جای نگرانی نیست.
طب سنتی، طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، مجموع دانش، مهارتها و شیوههای مبتنی بر نظریهها، باورها و تجربیات بومی فرهنگهای مختلف است که به ذات در حفظ سلامت نیز استفاده میشود؛ مانند پیشگیری، تشخیص، بهبود یا درمان بیماریهای جسمی و روانی.
برخی از سیستمهای طب سنتی با حجم عظیمی از ادبیات و سوابق مفاهیم نظری و مهارتهای عملی پشتیبانی میشوند. برخی دیگر تنها از طریق آموزش کلامی از نسلی به نسل دیگر منتقل میشوند.
تا به امروز، در برخی از نقاط جهان، اکثریت جمعیت همچنان به طب سنتی برای رفع نیاز و مراقبتهای بهداشتی اولیه خود متکی هستند. هنگامی که طب سنتی خارج از فرهنگ سنتی آن اتخاذ شود، اغلب به عنوان "طب مکمل و جایگزین" شناخته میشود. از جمله، پرکاربردترین سیستمهای طب سنتی امروزه شامل چین، هند و آفریقا میشود. بسیاری از مباحث مهم و پرکاربرد در این مطلب توضیح داده شدهاند.
سوالات متداول در باب طب سنتی
در ادامه به برخی از سوالات متداول در طب سنتی پاسخ میدهیم.
چرا برخی از دستورات طب سنتی، برای افراد یکی هستند؟
میتوان گفت طب سنتی یک طب کلینگر است. در واقع کلیت بدن شما، طبع و مزاج شما و دانستن یک دانش کلی از وضعیت عمومی بدن شما به پزشک سنتی کمک میکند تا به درون شما واقف شود. این کار دشوار به نظر میرسد، اما شدنی است. با این وجود ممکن است سطح سلامت بدن شما با هزاران فرد دیگر یکی باشد، پس تجویز یکسان است.
آیا دوره آموزش طب سنتی مدرک دارد؟
بله؛ دوره آموزش طب سنتی مدرک معتبری را به شما ارائه میدهد. در حقیقت اصل مطلب داشتن مجوز برای این کار است. در غیر این صورت ممکن است اعتماد از عوام سلب شود.
دورههای آموزشی طب سنتی توسط چه کسانی آموزش داده میشود؟
این دورهها کاملا زیر نظر طبیب سرا بوده و با اساتید مجرب، کاربلد و قابل اعتماد برگزار میشود. اگر به طب سنتی و علوم طبیعی علاقهمند هستید و دوست دارید کسب و کار خودتان را در این زمینه داشته باشید، دوره آموزش طب سنتی یک انتخاب بسیار مناسب برای شماست. میتوانید در دورهها شرکت کرده و توانایی خود را در به کارگیری علوم طبیعی، به طور کامل محک بزنید.