برای بالا بردن هموگلوبین خون چی بخوریم؟

در دنیای پرتنوع تغذیه و سلامت، هموگلوبین یکی از مؤلفه‌های کلیدی سلامت خون ماست. هموگلوبین، پروتئینی حاوی آهن در گلبول قرمز است‌ که وظیفه آن انتقال اکسیژن از ریه‌ها به سایر اندام‌های بدن است. هموگلوبین نقش اساسی در ایجاد انرژی و حفظ عملکرد بهینه بدن دارد. اما چگونه می‌توانیم این عنصر را در سطح بهینه نگه داریم و باید برای بالا بردن هموگلوبین خون چی بخوریم.

هموگلوبین چیست؟

هموگلوبین یک پروتئین حمل‌کننده اکسیژن است که در خون و سلول‌های قرمز وجود دارد. نقش اصلی هموگلوبین در ایجاد تعادل اکسیژن در بدن و حمل اکسیژن از ریه‌ها به سایر اندام‌ها می‌باشد. ویژگی بارز هموگلوبین این است که قابلیت اتصال به اکسیژن در مناطق با فشار اکسیژن بالا (مانند ریه) و آزادسازی اکسیژن در مناطق با فشار اکسیژن پایین (مانند اندام‌ها) را داراست.

هموگلوبین با شکل‌گیری ترکیبات با آهن در ساختار خود، قابلیت ایجاد اتصال با اکسیژن را پیدا می‌کند. این اتصال و رهایی دقیق هموگلوبین با اکسیژن به تعادل ایده‌آل اکسیژن در خون کمک کرده و نقش بسیار حیاتی در فعالیت‌های سلولی و ایجاد انرژی دارد. از این رو، هموگلوبین می‌تواند به عنوان یک لینک اساسی در حفظ سلامت و فعالیت بهینه بدن تلقی شود.

هموگلوبین با حمل اکسیژن به سلول‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای تولید انرژی، انجام وظایف زندگی روزمره، و تجدید سلولی صورت بگیرد. این پروتئین علاوه بر حمل اکسیژن، نقش مهمی در حمل دی‌اکسیدکربن از سلول‌ها به ریه‌ها نیز دارد.

سطح بهینه هموگلوبین در خون ضمن اطمینان از انتقال بهینه اکسیژن، در حفظ سلامت اعضاء مختلف بدن و پیشگیری از مشکلات مرتبط با نقص هموگلوبین نقش دارد. کاهش سطح هموگلوبین ممکن است منجر به فقر خون (آنمی) شود که باعث کاهش توانایی بدن در مقابله با استرس، خستگی، و کاهش عملکرد ذهنی می‌شود.

باتوجه به اینکه هموگلوبین از اهمیت فراوانی برخوردار است، نگهداری تعادل مناسب این پروتئین از طریق تغذیه سالم و مدیریت مناسب به عنوان یکی از مهمترین عوامل حفظ سلامتی بدن در نظر گرفته می‌شود.

اگر سطح هموگلوبین خون پایین باشد چه اتفاقی می‌افتد؟

کاهش سطح هموگلوبین، که به عنوان کم‌خونی یا آنمی شناخته می‌شود، می‌تواند به اثرات مختلف و ناخوشایند در سلامت بدن منجر شود. برخی از اثرات احتمالی کم خونی ناشی از کمبود هموگلوبین عبارتند از:

• خستگی و ضعف: کاهش هموگلوبین باعث کاهش توانایی خون در حمل اکسیژن به اندام‌ها می‌شود، که می‌تواند باعث احساس خستگی و ضعف شود.
• کاهش توجه و حافظه: کمبود اکسیژن در مغز ممکن است منجر به کاهش تمرکز، توجه و قدرت حافظه شود.
• افت عملکرد ذهنی: کمبود هموگلوبین ممکن است باعث افت عملکرد ذهنی شود و در موارد شدیدتر، مشکلات روانی نیز به وجود آید.
• کاهش مقاومت به عفونت: کم‌خونی می‌تواند اثرات منفی بر سیستم ایمنی داشته باشد و باعث کاهش مقاومت بدن دربرابر عفونت‌ها شود.
• اختلال در رشد کودکان: در مواردی که کم‌خونی در کودکان رخ می‌دهد، می‌تواند به اختلال در رشد و توسعه طبیعی آنها منجر شود.
• افت عملکرد و آسیب به عضلات: کاهش هموگلوبین ممکن است منجر به افت عملکرد و آسیب به عضلات شود، زیرا عضلات به اکسیژن نیاز دارند تا به طور صحیح کار کنند.
• اختلال در عملکرد قلب: کمبود هموگلوبین می‌تواند بر عملکرد قلب تأثیر بگذارد و در موارد شدید، باعث افت عملکرد قلبی و تنفسی شود.

با توجه به نقش مهم هموگلوبین در بدن، جلوگیری از کاهش سطوح آن اهمیت ویژه‌ای دارد.

مواد غذایی مفید برای بالا بردن هموگلوبین خون کدام‌ها هستند؟

برای بالا بردن هموگلوبین خون، می‌توانید به مصرف مواد غذایی حاوی آهن توجه کنید. این شامل:

• گوشت قرمز: گوشت قرمز، به‌ویژه گوشت قرمز خالص، یک منبع عالی از آهن است.
• مرغ: مصرف گوشت مرغ نیز می‌تواند به افزایش آهن در بدن کمک کند.
• ماهی و غذاهای دریایی‌: ماهی‌های چرب و میگو حاوی مقادیر بالایی از آهن هستند.
• سبزیجات برگ سبز تیره: سبزیجاتینظیر اسفناج، کلم و جعفری نیز منابع خوبی از آهن هستند.
• لوبیا و نخود: این دانه‌ها حاوی آهن و فیبر هستند که می‌توانند به بالا بردن هموگلوبین خون کمک کنند.
• غلات کامل:غلات کامل مانند جو، آرد سیاه و برنج قهوه‌ای حاوی مقدار زیادی آهن و فیبر هستند که می‌توانند به بالا بردن سطح هموگلوبین خون کمک کنند.
• میوه‌ها: انواع میوه‌ها از جمله خرما، آلبالو، زردآلو و غیره خواص آنتی‌اکسیدانی و مغذی خاصی دارند که می‌توانند به بهبود سلامت خون کمک کنند.
• لبنیات غنی از آهن: برخی از گروه‌های لبنیات مانند پنیر پارمسان غنی از آهن هستند.
• توت فرنگی:  توت فرنگی حاوی آهن، فیبر و ویتامین C است که باعث افزایش جذب آهن از مواد غذایی می‌شود.

توجه به تنوع در انتخاب مواد غذایی و ترکیبی متوازن از منابع مختلف غذایی می‌تواند به بالا بردن هموگلوبین  خون و سلامتی کمک کند. همچنین، مشاوره با یک کارشناس تغذیه‌ می‌تواند به شما در تنظیم رژیم غذایی مناسب و تغییراتی که به افزایش هموگلوبین منجر می‌شود، کمک کند.

از طرف دیگر، در مواردی که نیاز به مکمل آهن حس می‌شود، قرص‌ خونساز گیاهی " اطریفل فولادی" نیز جایگزین عالی برای جبران کمبود هموگلوبین و بالا بردن سطح آن در خون است. این قرص کاملا گیاهی معمولاً شامل مقادیر معینی آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک است که به بهبود سطح هموگلوبین و درمان کم‌خونی کمک می‌کنند. 

1. مکمل کلسیم فوراور

   ۱,۹۶۰,۰۰۰ تومان
2. مکمل مولتی ماکا فوراور

   ۲,۴۷۰,۰۰۰ تومان

نکات موثر در بالابردن هموگلوبین خون

توجه به این موارد نیز می‌تواند در افزایش هموگلوبین خون مفید باشد:

مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C

ویتامین C به ارتقاء جذب آهن از مواد غذایی کمک می‌کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین C، مثل پرتقال، توت فرنگی، نارنگی، گلابی، گوجه فرنگی و سبزیجات برگ سبز ، همراه با مواد غذایی حاوی آهن می‌تواند اثربخش باشد.

مصرف مواد غذایی حاوی مس

مس نیز نقشی در تشکیل هموگلوبین دارد. مواد غذایی مانند گردو، بادام، بذر کدو، و گوجه‌فرنگی خشک حاوی مقدار قابل توجهی مس هستند.

کاهش مصرف مواد مخرب

مصرف بیش از حد چای و قهوه می‌تواند جذب آهن را کاهش دهد. بنابراین، در صورت ممکن، مصرف این نوشیدنی‌ها را کاهش داده و یا از مصرف آنها بلافاصله بعد از وعده غذایی بپرهیزید.

از کجا بفهمیم که هموگلوبین خون ما پایین است؟

برای تشخیص کم‌خونی یا کاهش هموگلوبین خون، می‌توانید به شرایط و علائم زیر توجه کنید:

خستگی و ضعف عمومی

افراد با هموگلوبین کم ممکن است احساس خستگی شدید و ضعف عمومی کنند.

کاهش توجه و حواس‌پرتی

کاهش سطح هموگلوبین می‌تواند باعث کاهش توجه و حواس‌پرتی شود.

پوست زرد

زردی پوست و چشمان می تواند از نشانه مشکلات هموگلوبین و آهن می‌باشد.

تنفس سریع و سختی در تنفس

کمبود هموگلوبین ممکن است باعث تند نفس کشیدن، سختی در تنفس، و احساس خفگی و دیگر مشکلات تنفسی شود.

ضربان قلب نامنظم

نوسانات در ضربان قلب، از جمله ضربان نامنظم، می‌تواند از نشانه‌های مشکلات هموگلوبین و سلامت قلب می‌باشد.

درد در عضلات

کمبود هموگلوبین می‌تواند به علت کاهش اکسیژن‌رسانی به عضلات شده منجر به درد و تنش ماهیچه‌ای شود.

تغییرات در رنگ زبان و لثه

زبان یا لثه‌ افراد با کمبود هموگلوبین ممکن است زرد رنگ یا کمرنگ شوند.

ضعف جسمانی و اختلال در خواب

افراد با هموگلوبین کم ممکن است دچار ضعف جسمانی و اختلال در خواب شوند.

کلام‌آخر

در هر صورت، اگر شما یا کسی دیگر علائم کمبود هموگلوبین را تجربه می‌کنید، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کرده و یک آزمایش خون جهت اندازه‌گیری سطح هموگلوبین و سایر شاخص‌های مرتبط انجام دهید. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا تشخیص دقیقی در خصوص وضعیت هموگلوبین و سلامت عمومی بیمار دهد و در صورت لزوم، درمان مناسبی تجویز کنند.

همچنین در پاسخ به سوال " برای بالا بردن هموگلوبین خون چی بخوریم؟" می توان گفت که، تغذیه‌ای متنوع از منابع غنی از آهن و سالم به همراه فعالیت‌های ورزشی منظم می‌تواند به حفظ سطح هموگلوبین و سلامتی عمومی کمک کند.
در صورتی که پزشک شما تشخیص دهد که نیاز به بالا بردن هموگلوبین خون دارید، یک گزینه گیاهی موثر دیگر استفاده از قرص خونساز است. قرص خونساز به عنوان یکی از داروهای مطلوب برای درمان کم‌خونی شناخته شده است. ترکیب تشکیل دهنده آن می‌تواند در بازه زمانی معین به افزایش سطح هموگلوبین کمک کند و اعضای درونی مانند قلب و کبد را تقویت نماید. همچنین، در میان خواص این قرص، درمان درد های رماتیسمی و تقویت رحم در موارد تأخیر در بارداری نیز ذکر شده است.

سوالات متداول
چه علائمی نشان‌دهنده کم‌خونی یا کاهش هموگلوبین هستند؟
•    ضعف و خستگی
•    حواس‌پرتی
•    زردی پوست یا چشمان
•    تنفس سریع و سختی در تنفس

برای بالا بردن هموگلوبین خون چی بخوریم؟
•    گوشت قرمز و مرغ
•    ماهی و غذاهای دریایی‌
•    سبزیجات برگ سبز تیره
•    لوبیا و نخود
•    مواد غذایی حاوی ویتامین C

چه تست‌های خونی برای اندازه‌گیری هموگلوبین انجام می‌شود؟
CBC (Complete Blood Coun) یا FBC (Full Blood Count)  آزمایش هموگلوبین (Hb) و هماتوکریت (Hct)
آیا مصرف مکمل‌های آهن مفید است؟
بله، در موارد کم‌خونی یا کمبود آهن، مصرف مکمل‌های آهن تحت نظر پزشک ممکن است مفید باشد.