کافئین چیست؟ خواص و اثرات آن بر بدن

کافئین caffeine یکی از پرمصرف ترین داروهای جهان است که باعث افزایش هوشیاری، انرژی و تمرکز می‌شود، البته این ماده محبوب در کنار مزایای فراوانی که دارد می‌تواند منجر به بی‌خوابی و سردرد نیز شود. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی خواص، مزایا و معایبی که کافئین دارد بپردازیم.

کافئین چیست؟

کافئین محرکی است که به طور طبیعی در برخی از مواد مصرفی ما انسانها وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به چای، کاکائو و به ویژه قهوه اشاره کرد. البته سازمان غذا و دارو در مصرف این ماده محرک محدودیت‌هایی قرار داده است و نهایتاً مصرف دو تا سه فنجان قهوه که چیزی حدود 400 میلی گرم در روز می‌شود را توصیه می‌کند، چرا که در کنار اثرات مثبتی که مصرف کافئین بر کاهش وزن، عملکردهای شناختی و هوشیاری دارد ممکن است تاثیر منفی روی باروری افراد، بارداری و تنظیم گلوکز خون داشته باشد.

معرفی محصول برای کاهش وزن: خرید پک لاغری سیب طبیب سرا

اثرات کافئین روی بدن چیست؟

بسیاری از افراد به خوردن یک فنجان قهوه اول صبح برای حفظ هوشیاری و سرحالی خود عادت دارند ولی بد نیست بدانید که اثرات کافئین بر بدن بیش از تاثیر آن روی حال و مود انسانهاست. در این قسمت از مطلب به بیان برخی از مهمترین اثرات کافئین روی بدن خواهیم پرداخت.

اثر کافئین روی سیستم عصبی مرکزی

هوشیاری یکی از مهمترین اثرات استفاده از قهوه در طول روز است چرا که قهوه به دلیل داشتن کافئین  به عنوان یک محرک سیستم عصبی مرکزی عمل کرده و فرد را از خستگی و خواب آلودگی به دور می‌کند، به همین دلیل کافئین همیشه پای ثابت تمام داروهایی است که برای درمان خواب آلودگی و یا سردرد میگرنی تجویز می‌شود.

مصرف خوراکی کافئین همراه با مسکن‌هایی مانند آسپرین و استامینوفن برای درمان میگرن بسیار موثر عمل می‌کند. البته این نکته را در نظر داشته باشید که هیچ چیز به اندازه داشتن خواب کافی در داشتن هوشیاری ذهنی موثر نیست.

مطالعات نشان داده است که مصرف خوراکی کافئین همراه با مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن می‌تواند درد را بیشتر از مسکن‌ها به تنهایی کاهش دهد. در افرادی که به طور منظم قهوه می‌نوشند مشاهده شده است که آلزایمر و خطر خودکشی حتی تا 45 درصد کاهش یافته است، البته نوشیدن بیش از حد قهوه می‌تواند عوارضی برای افراد ایجاد کند پس حد استاندارد آن باید رعایت گردد.

به عنوان مثال بدن ممکن است به مصرف کافئین اعتیاد پیدا کند و در صورت عدم مصرف آن ( عدم مصرف قهوه برای مدت زمان خاص) ممکن است فرد دچار علائمی چون سردرد، اضطراب، خواب آلودگی و ... شود. و یا در صورت مصرف بیش از حد این ماده علائمی چون حالت تهوع،  گیجی، توهم، مرگ به دلیل تشنج ( در افرادی که قرص‌های لاغری حاوی کافئین و یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا مصرف می‌کنند) در افراد حادث شود.

معرفی محصول:  قرص لاغری گیاهی الف دارو

اثر کافئین روی دستگاه گوارش و سیستم دفعی بدن

با مصرف کافئین میزان اسید معده افزایش یافته و باعث احساس سوزش سردل یا ناراحتی معده می‌شود. تکرر ادرار از دیگر اثرات مصرف کافئین در بدن است چرا که میزان مازاد کافئین در بدن ذخیره نشده و پس از پردازش در کبد از طریق ادرار دفع می‌شود. مصرف قهوه یا کافئین همچنین ممکن است به کاهش خطر سیروز و کاهش سرعت پیشرفت بیماری در عفونت هپاتیت C کمک کرده و مزایای محافظتی برای افراد مبتلا به سرطان کبد داشته باشد. (داروهای گیاهی تقویت معده)

اثر کافئین روی سیستم گردش خون و تنفس

از آنجائیکه محصولات کافئین‌دار از طریق دهان و سیستم گوارشی مصرف می‌شوند پس جذب آنها از معده صورت می‌گیرد و بعد از یک یا دو ساعت به بالاترین سطح خود در جریان خون فرد می‌رسد. مطالعات نشان داده است که کافئین به طور موقت باعث افزایش فشار خون می‌شود که به دلیل افزایش میزان آدرنالین در بدن و یا انسداد موقت هورمون‌هایی که به طور طبیعی رگ‌ها را گشاد می‌کنند رخ می‌دهد.

البته که هیچ اثر طولانی مدت بالا بودن فشار خون در پی مصرف کافئین مشاهده نشده است ولی کسانی که ریتم قلبی نامنظم دارند، کافئین وضعیت ضربان قلب آنها را بدتر می‌کند یعنی باعث نامنظم و یا سریع بودن ضربان قلب و یا حتی مشکلت تنفسی در این افراد می‌گردد. پس کسانی که مشکلات قلبی و یا مشکل فشار خون دارند بایستی حتما از پزشک خود درباره مجاز بودن به مصرف کافئین سوال کنند.

اثر کافئین روی سیستم های اسکلتی و عضلانی

مصرف مقادیر زیاد کافئین می‌توان باعث نقص در جذب و یا متابولیسم کلسیم شده و پوکی استخوان را در پی داشته باشد. از طرفی مصرف بیش از حد کافئین ممکن است انقباض عضلات فرد را نیز در پی داشته باشد، با این تفاسیر کسانی که اقدام به ترک مصرف کافئین کنند به احتمال زیاد درد عضلات را نیز تجربه خواهند کرد.

یکی از قرص‌هایی که طبیب سرا برای تقویت عضلات توصیه می‌کند کپسول و قرص تریبولوس می‌باشد.

اثر کافئین بر سیستم تولید مثل

کافئین با حرکت از طریق جریان خون وارد جفت شده و می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و متابولیسم کودک شود. به دلیل اثرات منفی مصرف کافئین بیش از حد در رشد جنین و افزایش خطر سقط جنین  و حتی تاثیر منفی مصرف مقادیر بالای آن در تولید استروزن و متابولیسم مورد نیاز برای بارداری مصرف این ماده در بارداری و دوران اقدام برای باردار شدن بایستی با احتیاط صورت گیرد، هرچند که تاکنون عوارض خاصی در پی مصرف مقادیر کم این ماده در بارداری یا قبل از آن گزارش نشده است.

اثر کافئین در کاهش وزن

کافئین می‌تواند با کاهش میل به خوردن و کاهش اشتها در کاهش وزن و یا پیشگیری از افزایش وزن موثر واقع گردد، از طرفی بدن را وادار به تولید گرما و انرژی بیشتری برای هضم غذا می‌کند که این خود در کاهش وزن بی تاثیر نیست.

اثر کافئین در پیشگیری از بروز بیماری‌های مرتبط با چشم

اسپاسم پلک یا بلفارواسپاسم بیماری است که در اثر عملکرد غیرطبیعی مغز ایجاد شده و فرد مدام پلک می‌زند، شواهد نشان می‌دهد که کافئین افراد را در برابر این اختلال و همچنین تشکیل آب مروارید ایمن می‌کند.

از دیگر اثرات کافئین روی بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کافئین می‌تواند قدرت و استقامت بدنی را حین انجام فعالیت ورزشی افزایش دهد و یا بروز خستگی در حین ورزش را به تاخیر بیندازد.
• مصرف کافئین خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها از جمله سرطان پوست، سرطان آندومتر، سرطان پروستات، سرطان سر و گردن، عود سرطان سینه، سرطان دهان و گلو را کاهش می‌دهد.
• ارتباط موثری بین مصرف کافئین و کاهش بروز سنگ کلیه در افراد مستعد کشف شده است.
• مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است. اما مشخص نیست که آیا مصرف کافئین به درمان دیابت کمک می‌کند یا خیر.
• اثر کافئین روی سردرد ناشی از بی حسی اپیدورال، بی حسی نخاعی یا پونکسیون کمری.

به نظر می‌رسد مصرف کافئین از راه خوراکی و یا تزریقی( که حتما بایستی توسط پزشک و یا پرستار صورت گیرد) به جلوگیری از سردردی که ممکن است بعد از جراحی‌ها و استفاده از روش‌های بی حسی اپیدورال، بی حسی نخاعی یا پونکسیون کمری رخ دهد کمک کند.

معرفی محصول رطوبت بخش پوست و مو: قیمت قرص بیوتی الف دارو

عوارض مصرف کافئین

همانطور که گفته شد روزانه 200 الی 400 گرم کافئین بایستی مصرف شود و مقادیر بیش از این می‌تواند منجر به بروز برخی عوارض جانبی در افراد شود:

• افسردگی: مطاعات نشان داده است که مصرف بیش از حد کافئین می‌توان علائم اضطراب، استرس و افسردگی را بیشتر کند. (آشنایی با: قرص کاهش استرس الف دارو)
• قند خون: افزایش قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع 2 از دیگر عوارض مصرف زیاد کافئین است که گمان می‌رود به دلیل ایجاد اختلال در عملکرد انسولین توسط کافئین این مشکل بروز می‌کند.
• مشکلات مرتبط با بارداری: مصرف زیاد کافئین می‌تواند احتمال بارداری را کاهش داده و یا خطر سقط در دوران بارداری را افزایش دهد و یا منجر به اختلالات رشد جنینی در داخل رحم شود.
• بی‌خوابی: مصرف کافئین 3 و حتی 6 ساعت قبل از خواب می‌تواند به طور قابل توجهی خواب فرد را مختل کند، بدین معنی که مصرف کافئین تا 6 ساعت قبل از خواب، می‌تواند زمان کل خواب را بیش از 1 ساعت کاهش دهد.
• یائسگی: گفته می‌شود زنانی که در دوران یائسگی کافئین مصرف می‌کنند بیشتر در معرض گرگرفتگی و تعریق شبانه هستند.

مکمل‌های کافئین

امروزه مکمل‌های کافئین به صورت قرص، پودر، نوشیدنی و یا کپسول تهیه می‌شوند که بیشتر از سوی ورزشکاران و نیز کسانی که احتیاج به تمرکز و هوشیاری بالا دارند مورد استقبال قرار می‌گیرد. فواید مصرف مکمل کافئین همانند فوایدی است که در پی مصرف قهوه حاصل می‌شود که ازجمله آنها می‌توان بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه، بالا بردن انرژی و هوشیاری، افزایش عملکرد ورزشی در ورزشکاران را نام برد.

مصرف این مکمل‌ها به ویژه در افرادی که از طعم قهوه خوششان نمیاید، یا مصرف قهوه اثرات منفی مثل افزایش اسیدیته روی دستگاه گوارششان دارد و یا می‌خواهند اثرات این ماده محرک را هر چه سریعتر مشاهده کنند بیشتر صورت می‌گیرد، البته در صورت استفاده از مکمل‌های کافئین بایستی حواستان به دریافت دوز استاندارد این مکمل‌ها و یا زمان صحیح استفاده از آنها نیز باشد تا بتوانید بیشترین بهره را از مصرف آنها برده و کمترین میزان عوارض از جمله اضطراب و یا افزایش ضربان قلب را تجربه کنید.

فروشگاه اینترنتی طبیب سرا یکی از معتبرترین سایت‌های فروش محصولات گیاهی و طب سنتی به صورت آنلاین است که با ارائه مشاوره به شما سروران گرامی بهترین و با کیفیت‌ترین محصولات را با نازلترین قیمت در اختیار شما عزیزان قرار می‌دهد. برای سفارش محصول می‌توانید وارد سایت طبیب سرا شده با ثبت نام و خرید آنلاین سفارش خود را ثبت کنید و یا با واتس آپ شماره تلفن 09057093070 سفارش‌های خود را ثبت و اقدام به خرید نمایید.